Οι επερχόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του Οκτώβρη είναι οι πρώτες οι οποίες θα πραγματοποιηθούν με βάση τον νέο νόμο του Υπουργείου Εσωτερικών “Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών” και όχι με το μέχρι τώρα αναλογικό σύστημα. Ο νόμος αυτός , έρχεται σε μία συνέχεια αυταρχικής θωράκισης του κράτους από την ΝΔ καθώς συγκεντρώνει πληθώρα αρμοδιοτήτων στον εκάστοτε δήμαρχο, απονεκρώνοντας περιφερειακές δομές και δυσχεραίνει την δυνατότητα εκλογής στο δημοτικό συμβούλιο. Συγκεκριμένα περιλαμβάνει:
- Την επαναφορά της πενταετούς θητείας και επιβολή πλαφόν 3% -όπως στις βουλευτικές- προκειμένου να εκλέξει δημοτικό σύμβουλο οποιαδήποτε παράταξη.
- Την δυνατότητα εκλογής δημάρχου από την πρώτη Κυριακή, με την προϋπόθεση πως συγκεντρώνει ποσοστό 43%. Ενδεικτικά , με αυτό το μέτρο, το 2019, θα είχαν εκλεγεί από την πρώτη Κυριακή 70 παραπάνω σε αριθμό Δήμαρχοι , ενώ σε 9 Δήμους θα υπήρχε ανατροπή αποτελέσματος, προς όφελος κατά βάση των υποψηφίων της ΝΔ.
- Την συγκέντρωση υπερεξουσιών στην διοίκηση καθώς ο συνδυασμός του νικητή θα καταλαμβάνει τα ⅗ των εδρών του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου, με μοναδική εξαίρεση την περίπτωση να εκλεγεί ο Δήμαρχος στον α’ γύρο με ποσοστό μεγαλύτερο του 60 %, οπότε και οι έδρες κατανέμονται αναλογικά καθώς έτσι και αλλιώς θα έχει τα ⅗ – πολύ λίγες περιπτώσεις πανελλαδικά.
- Την οριακή μείωση των μελών του Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβουλίου με την πρόφαση διεξαγωγής “παραγωγικού και ουσιαστικού διαλόγου”. Ενδεικτικά για τον Δήμο της Αθήνας , το δημοτικό συμβούλιο αντί για 49 μέλη θα απαρτίζεται από 41 , ενώ αντίστοιχα το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής από 101 θα μειωθεί στα 71.
- Την κατάργηση της 3ης κάλπης που χρησιμοποιήθηκε στις εκλογές του 2019 για την εκλογή Κοινοτικών Συμβουλίων , προβλέποντας την μετονομασία των Κοινοτήτων σε Δημοτικές Κοινότητες, στις οποίες ο επιτυχών συνδυασμός λαμβάνει τα ⅗ των εδρών στην περίπτωση που αυτές ξεπερνούν τους 500 κατοίκους.
- Την υποχρέωση κάθε συνδυασμού να έχει υποψήφιους σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων, θέτοντας επιπλέον εμπόδια για μικρότερες δυνάμεις να εκφραστούν με επιτυχία.
- Την κατάργηση των Συμβουλίων Κοινοτήτων στις έδρες των Δήμων καθώς και στους Δήμους της Περιφέρειας Αττικής (με εξαίρεση την Περιφερειακή Ενότητα Νήσων και τους Δήμους Ωρωπού, Μάνδρας – Ειδυλλίας και Μεγαρέων) καθώς και στους Δήμους του μητροπολιτικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης. Τα Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας σε Δήμους με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων (γνωστά παλαιότερα και Διαμερισματικά Συμβούλια) εξαιρούνται αυτής της κατάργησης.
- Σε Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό έως και 500 κατοίκους, εκλέγεται ένας Εκπρόσωπος της Δημοτικής Κοινότητας από ενιαία λίστα υποψηφίων (εκτός Συνδυασμών). Η λίστα αυτή θα βρίσκεται στο κάτω μέρος όλων των ψηφοδελτίων των Συνδυασμών που συμμετέχουν στις δημοτικές εκλογές.Η λογική της λίστας αποτελεί συνέχεια της λογικής ενιαίας λίστας που προωθεί ως τρόπο εκλογής και σε άλλους κοινωνικούς χώρους(Νόμος –πλαίσιο Κεραμέως για ΦΣ).
- Αύξηση του παραβόλου των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων από 50 στα 80 ευρώ, του υποψήφιου Περιφερειάρχη από 200 στα 500 ευρώ, των υποψήφιων περιφερειακών συμβούλων στα 100 αντι για 50 και των συμβούλων κοινότητας στα 50 από 10 ευρώ. Σταθερά στα 200 ευρώ παραμένει το παράβολο για τον υποψήφιο Δήμαρχο του συνδυασμού και για τον Πρόεδρο Κοινότητας στα 10 ευρώ.
- Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών, για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών και η 10η Σεπτεμβρίου για την ανακήρυξη αυτών από το αρμόδιο δικαστήριο, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και οι υποψήφιοι να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό σώμα.